Plantun de Prouvènço

Pèr coumpara dos planto d'encò nostre

Lathyrus aphaca & Gladiolus x byzantinus

fotò
fotò
Amarun-frisa

Lathyrus aphaca

Fabaceae Leguminosae

Autre noum : Miraiolo.

Noms en français : Gesse aphaca, Gesse sans feuilles.

Descripcioun :
L'amarun-frisa es uno jaisso de l'an que se recounèis eisadamen emé sis estipulo que dounon d'èr à de fueio óupousado que porton uno vediho. La flour, jauno, es en generau souleto, pourtado pèr un pecou de 2 à 6 cm.

Usanço :
Fai un bon fourrage pèr li bèsti. Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP).

Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : ges
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an

Gènre : Lathyrus
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae

Ordre : Fabales

Coulour de la flour : Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : Pancaro entresigna
Aparado : Noun

Liò : Champ - Roucaio - Colo
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Pancaro entresigna
Ref. sc. : Lathyrus aphaca L., 1753

fotò
fotò
Coutèu(-de-Bizànci)

Gladiolus x byzantinus

Iridaceae

Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.

Nom en français : Glaïeul de Byzance.

Descripcioun :
Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.

Usanço :
Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.

Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo

Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae


Ordre : Aspargales

Coulour de la flour : Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms

Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai

Liò : Prado - Ermas - Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768 (= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )

Partisoun en Prouvènço : CCC à C : mai o mens coumuno ; R à RRR : pulèu o forço raro ; "ges" dins aquéu relarg.
fotò Rose Plano Auto Basso Safrouso Preaupenco Marino Aup
ges
ges
RR
R
R
ges
R
ges

Lathyrus aphaca & Gladiolus x byzantinus

C
C
CC
C
CC
CC
C
C

Coumpara Amarun-frisa emé uno autro planto

fotò

Coumpara Coutèu(-de-Bizànci) emé uno autro planto

fotò